The influence of the events of 1925-1926 in the Goyan in the Kurdish newspaper (Jiyanawa, Jiyan) example
DOI:
https://doi.org/10.25007/ajnu.v6n2a66Keywords:
Goyan, Jiyanawa, Jiyan, HistoryAbstract
The events of Goyan area had a significant influence on the League of Nations stance with regard to ownership to the Mosul Vilayet , especially because of the animosity of the people of Goyan area towards the Turks and the displacement of a large number of the Kurds and Christian by the Turks along the Brussels’ line to the areas under British control. These events weakened the Turkish stance versus the British one at the League of Nations to regain Mosul Vilayet. The British government applied the above mentioned events as strong pretexts that the Kurds and Christians reject the Turkish rule. Furthermore, the British government claimed that the Turkish use of power and displacement of people were evidence that there was a constant concern about the fate of the people of the area. These events happened at a sensitive time while the League of Nations was preoccupied with discussing the final report of the Fact Finding Committee on the Mosul Vilayet.The above mentioned events were not covered by any historical sources other than Kurdish journalism, namely the two Kurdish news papers, Jiyanewa and Jiyan; they were the main sources for the information regarding these events. However, it is to be noted that Kurdish journalism was used as a tool for the British propaganda and was made as a bridge to convey the British message to the public opinion in South Kurdistan. Kurdish journalism was also used as a means to urge the people not to accept the Turkish rule by making a comparison between the Turkish and British policies in the region so as to beautify the British policy and eventually influence the people’s opinion when they take part in the referendum over ownership to the Mosul Vilayet.
Downloads
References
(1) بو پتر پێزانینا ل دور ئه‌ڤێ چه‌ندێ بنێره:. League of nation, question of the frontier between turkey and iraq report submitted to the council by the commission instituted by the resolution of sep., 30th, 1924.pp.18-85
(2) ارنولد تالبون ویلسون، بلاد مابین النهرین بین ولائین، ترجمه فۆاد جمیل، (بغداد، 1969)،ج2،ص 48.
(3) عبدالمنعم الغلامی، پورتنا فی شمال العراق، (بغداد، 1966)،ص 66.
(4) المس بیل، فصول من تاریخ العراق القریب 1914-1920، ترجمه جعفر الخیاگ، (بیروت، 1971)،ص194.
(5) قاسم خلف عاصی الجمیلی، العراق والحركه الكمالیه 1919-1923، اگروحه دكتوراه مقدمه الى مجلس كلیه الاداب، جامعه بغداد، 1990،ص ص 114-115.
(6) ده‌مێ حاكمێ بریتانى (بیرسون) سه‌ره‌دانا ده‌ڤه‌را زاخو كرى ل ئادارا 1919 ێ, داكو ل نێزیك ئاگه‌هدارببیت ل بارودوخێ ده‌ڤه‌رێ, ژ ئه‌گه‌رێ كێم شه‌هره‌زاهیا وى د تیتال و ره‌وشتێن عه‌شایرى دا و ره‌فتارێن وى به‌رامبه‌ر سه‌روك عه‌شیره‌تێن ده‌ڤه‌رێ, ئێك ژ سه‌روك عه‌شیره‌تێن گویان ب ناڤێ "حسو دینو" بیسه‌یه‌ك بو كوشتنا بیرسونى دانیه, و ل نێزیكى گوندێ بیجو یێ مه‌سیحى ژلایێ چه‌كدارێن وى ڤه هاتیه كوشتن, ودئه‌نجام دا ده‌ستهه‌لاتدارێن بریتانى گوندێن ده‌ڤه‌رێ ب توندى بومبه‌بارنكرینه, وبویه ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا چریسكا به‌رهنگاربوونا ده‌ستهه‌لاتداریا بریتانى ل ده‌ڤه‌را بادینان. بو پتر پێزانینا ل دور رویدانێن سالا 1919 ێ ل ده‌ڤه‌را بادینان بنێره: ولاس لیون, الكورد والعرب والبریگانیون, مژكرات ولاس لیون فی العراق 1918- 1944, مراجعه وتقدیم د. فیلد هاوس, ترجمه عماد جمیل مزوری, (دهوك, 2010), ص ص 116-120.
(7) عدنان زیان فرحان, السیاسه البریگانیه تجاه الاقلیات الدینیه فی العراق 1914- 1941, اگروحه دكتوراه مقدمه الى مجلس كلیه الاداب, جامعه دهوك, 2009, ص ص 61-106.
(8) المس بیل, المصدر السابق, ص194.
(9) فازل حسین،مشكله الموصل، (دراسه فی الدبلوماسیه العراقیه– الانكلیزیه – التركیه وفی الرأی العام)، (بغداد، 1952)،ص 133.
(10) league of nation, question…, p.p. 15-85.
(11) جرجیس فتح الله، یقچه الكرد: تاریخ سیاسى 1900-1925 (وهی یتناول النزاع على جنوب كردستان امام عصبه الامم مع الوپائق والمژكرات المتعلقه به)، (اربیل، 2000)،ص ص 180-181.
(12) فاچل حسین, المصدر السابق, ص133.
(13) ل دور ئه‌ڤى بابه‌تى بنیره ژماره‌یێن (6- 19- 25 -38- 43- 48- 52) ژ روژنامه‌یا ژیانه‌وه.
(14) روژنامه‌یه‌كا سیاسى ئه‌ده‌بى جڤاكى یه،(54) ژماره لێ ده‌رچوینه،ژماره(1)ل 18ى ئه‌یلولا1924ێ،دوماهیك ژماره ل كانوونا دووێ1926، جهێ سه‌رسورمانێیه كو ده‌سته‌یا روژنامه‌یێ وه‌ك ته‌مام كه‌را روژنامه‌یا ئومیدى ئیستقلال ل قه‌له‌م دایه.بو بتر پێزانینا بنێره:فاروق عه‌لى عومه‌ر،روژنامه‌گه‌رى كوردى له عیراقدا،به‌راییه‌كان1914-1939،وه‌رگێرانى گارق كاریزى،(هه‌ولێر،2001)،ل 120.
(15) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (42), 1 تشرین اول 1925, ل2.
(16) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (6), 2 تشرین اول 1924, ل3.
(17) ناڤێ ئه‌وى سه‌ركرده‌یێ روحى نه‌هاتییه ئاشكراكرن ژلایێ روژنامه‌یێ ڤه،بو پتر پێزانینا بنیره:ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (29), 1 تموز 1925, ل1.
(18) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (42), 1 تشرین اول 1925, ل3.
(19) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (25), 30 نیسان 1925, ل3.
(20) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (19), 2 مارت 1925, ل ل 3 -4.
(21) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (29), 1 تموز 1925, ل ل 2- 3.
(22) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (38), 3 ایلول 1925, ل ل 2- 3.
(23) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (43), 8 تشرین اول 1925, ل3.
(24) هه‌مان ژێده‌ر, ل3.
(25) هه‌مان ژێده‌ر,ل3.
(26) ئێریك دروموند(1876،1951)،ده‌رچویێ كولیژا ئیتونه یا بریتانى، بوویه سكرتێرێ وه‌زاره‌تا ده‌رڤه یا بریتانى ل سالا1915-1916،پشكدارى د كونگره‌یێ ئاشتى یێ پاریسێ دا كریه،بویه سكرتیرێ گشتى یێ كومه‌لا گه‌لان ل سالا 1920ێ و ل سالا 1933ێ كارێ خو وه‌ك سكرتێرێ گشتى ب دوماهیك ئینایه ،و پاشان بویه بالیوزێ بریتانیا ل ئیتالیا1933ێ.بو پتر پێزانینا بنیًرهaracel julia p. Gelardi,ser eric drummondbritaints ambassadorto italy, and british foreign policy during theitalo-abyssinian crisis of 1935-1936,(floridainternational university,1982).
(27) نوینه‌رێ توركیا ژلایێ خوڤه دیاركریه كو حكوومه‌تا وولاتێ وى دژى مه‌سیحیا نینه, بولكو دژى ئه‌و كه‌سانێن كا ژبو به‌رژه‌وه‌ندیێن ده‌وله‌تێن بیانى دكه‌ن دناڤ ئاخا توركیا دا, وئه‌ڤ كه‌سانه ژ ترسا سزایا خیانه‌تا وه‌لاتى ده‌ڤه‌رێن خو بجه هێلایه وبه‌رف لایه‌نگرێن خو ل باشوورێ هێلا بروكسل هاتینه. بو پتر پێزانینا بنیره: فاچل حسین, المصدر السابق, ص ص 133-136.
(28) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (43), 8 تشرین اول 1925, ل3.
(29) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (45), 22 تشرین اول 1925, ل2.
(30) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (48), 12 تشرین پانی 1925, ل3.
(31) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (50), 22 تشرین پانی 1925, ل3.
(32) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (51), 3 كانون اول 1925, ل3.
(33) ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (52), 10 كانون اول 1925, ل3.
(34) هه‌مان ژێده‌ر, ل3.
(35) هه‌مان ژێده‌ر,ل3.
(36) ژیان (روژنامه), ژماره (6), 25 شباگ 1926, ل4.
(37) ژیان (روژنامه), ژماره (15), 6 مایس 1926, ل3.
(38) ژیان (روژنامه), ژماره (15), 6 مایس 1926, ل3.
(39) هه‌مان ژێده‌ر, ل3.
(40) ژیان (روژنامه), ژماره (20), 10 حزیران 1926, ل2.
(41) زاركرمانجى:گوڤاره‌كا جڤاكى و ئه‌ده‌بى و مێژوویى و هونه‌رى بوویه،(24)هژمار لێده‌رچووینه،ژماره(1) ل 25ى ئایارا1925،دوماهیك ژماره ل 23ى تیرمه‌ها1932ێ. بو پتر پێزانینا بنێره:زاركرمانجى25-5-1925/23-7-1932،یه‌كه‌مین گوڤارى كوردى شارى ره‌واندز،ئاماده‌كرن و پێشه‌كى:كوردستان موكریانى،(هه‌ولێر،2002).
(42) زار كرمانجى (گوڤار), ژماره (1), 12 ژی القعده الحرام 1344, ل ل 7-10.
(43) عبدالرزاق الحسنی ،تاریخ العراق السیاسی الحدیپ، (بیروت، 1983)،ص ص 105-108.
(44) المعاهده العراقیه – الانكلیزیه – التركیه المنعقده فی أنقره 5 حزیران سنه 1926، (مگبعه الحكومه، بغداد، 1941)،ص ص 1-8.
(45) روبرت اولسن, المساله الكردیه فی العلاقات التركیه الأیرانیه،ترجمه محمد احسان،(اربیل،2002)، ص ص 61-70.
(46) فاچل حسین, المصدر السابق, ص ص 133-134.
(47) بو نموونه بنێره: ژماره (15- 21- 22- 23- 34- 59- 60) ژ روژنامه‌یا "ژیان".
لیستا ژیده‌ران:
ئێك:به‌لگه‌نامه‌یین كومه‌لا گه‌لان
League of nation, question of the frontier between turkey and iraq report submitted to the council by the commission instituted by the resolution of sep., 30th, 1924.
دوو:نامه‌یێن زانكویێ یێن نه‌به‌لاڤه‌كرى
أ:تێزێن دكتورایێ
1- عدنان زیان فرحان, السیاسه البریگانیه تجاه الاقلیات الدینیه فی العراق 1914- 1941, اگروحه دكتوراه مقدمه الى مجلس كلیه الاداب, جامعه دهوك, 2009.
2- قاسم خلف عاصی الجمیلی، العراق والحركه الكمالیه 1919-1923، اگروحه دكتوراه مقدمه الى مجلس كلیه الاداب، جامعه بغداد، 1990.
سێ: په‌رتوكێن عه‌ره‌بى و وه‌رگێرایى
1- ارنولد تالبون ویلسون، بلاد مابین النهرین بین ولائین، ترجمه فۆاد جمیل، (بغداد، 1969).
2- جرجیس فتح الله، یقچه الكرد: تاریخ سیاسى 1900-1925 وهی یتناول النزاع على جنوب كردستان امام عصبه الامم مع الوپائق والمژكرات المتعلقه به، (اربیل، 2000).
3- روبرت اولسن, المساله الكردیه فی العلاقات التركیه الأیرانیه،ترجمه محمد احسان،(اربیل،2002).
4- عبدالرزاق الحسنی ،تاریخ العراق السیاسی الحدیپ، (بیروت، 1983)،ص ص 105-108.
5- المعاهده العراقیه – الانكلیزیه – التركیه المنعقده فی أنقره 5 حزیران سنه 1926، (مگبعه الحكومه، بغداد، 1941).
6- عبدالمنعم الغلامی، پورتنا فی شمال العراق، (بغداد، 1966).
7- فاچل حسین،مشكله الموصل، دراسه فی الدبلوماسیه العراقیه – الانكلیزیه – التركیه وفی الرأی العام، (بغداد، 1952).
8- المس بیل، فصول من تاریخ العراق القریب 1914-1920، ترجمه جعفر الخیاگ، (بیروت، 1971).
9- ولاس لیون, الكورد والعرب والبریگانیون, مژكرات ولاس لیون فی العراق 1918- 1944, مراجعه وتقدیم د. فیلد هاوس, ترجمه عماد جمیل مزوری, (دهوك, 2010).
چار:روژنامه‌و گوڤارێن د وماوه‌یێ ڤه‌كولینێ دا
1-زار كرمانجى (گوڤار), ژماره (1), 12 ژی القعده الحرام 1344.
2- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (6), 2 تشرین اول 1924.
3-ژیان (روژنامه), ژماره (15), 6 مایس 1926.
4- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (19), 2 مارت 1925.
5- ژیان (روژنامه), ژماره (20), 10 حزیران 1926.
6- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (25), 30 نیسان 1925.
7- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (29), 1 تموز 1925.
8- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (38), 3 ایلول 1925.
9-ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (42), 1 تشرین اول 1925.
10- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (43), 8 تشرین اول 1925.
11- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (45), 22 تشرین اول 1925.
12- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (48), 12 تشرین پانی 1925.
13- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (50), 22 تشرین پانی 1925.
14- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (51), 3 كانون اول 1925.
15- ژیانه‌وه (روژنامه), ژماره (52), 10 كانون اول 1925.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Authors retain copyright
The use of a Creative Commons License enables authors/editors to retain copyright to their work. Publications can be reused and redistributed as long as the original author is correctly attributed.
- Copyright
- The researcher(s), whether a single or joint research paper, must sell and transfer to the publisher (the Academic Journal of Nawroz University) through all the duration of the publication which starts from the date of entering this Agreement into force, the exclusive rights of the research paper/article. These rights include the translation, reuse of papers/articles, transmit or distribute, or use the material or parts(s) contained therein to be published in scientific, academic, technical, professional journals or any other periodicals including any other works derived from them, all over the world, in English and Arabic, whether in print or in electronic edition of such journals and periodicals in all types of media or formats now or that may exist in the future. Rights also include giving license (or granting permission) to a third party to use the materials and any other works derived from them and publish them in such journals and periodicals all over the world. Transfer right under this Agreement includes the right to modify such materials to be used with computer systems and software, or to reproduce or publish it in e-formats and also to incorporate them into retrieval systems.
- Reproduction, reference, transmission, distribution or any other use of the content, or any parts of the subjects included in that content in any manner permitted by this Agreement, must be accompanied by mentioning the source which is (the Academic Journal of Nawroz University) and the publisher in addition to the title of the article, the name of the author (or co-authors), journal’s name, volume or issue, publisher's copyright, and publication year.
- The Academic Journal of Nawroz University reserves all rights to publish research papers/articles issued under a “Creative Commons License (CC BY-NC-ND 4.0) which permits unrestricted use, distribution, and reproduction of the paper/article by any means, provided that the original work is correctly cited.
- Reservation of Rights
The researcher(s) preserves all intellectual property rights (except for the one transferred to the publisher under this Agreement).
- Researcher’s guarantee
The researcher(s) hereby guarantees that the content of the paper/article is original. It has been submitted only to the Academic Journal of Nawroz University and has not been previously published by any other party.
In the event that the paper/article is written jointly with other researchers, the researcher guarantees that he/she has informed the other co-authors about the terms of this agreement, as well as obtaining their signature or written permission to sign on their behalf.
The author further guarantees:
- The research paper/article does not contain any defamatory statements or illegal comments.
- The research paper/article does not violate other's rights (including but not limited to copyright, patent, and trademark rights).
This research paper/article does not contain any facts or instructions that could cause damages or harm to others, and publishing it does not lead to disclosure of any confidential information.
