سیمایێن رێبازا فۆنه‌تیكى و رێبازا فۆنیمى د ئه‌لفابێیا زمانێ كوردیدا

المؤلفون

  • Shiler N. Ameen كلية علوم الانسانية, قسم اللغة الكوردية. جامعة دهوك, دهوك - كوردستان - العراق
  • Kasar Y. Mohammed كلية علوم الانسانية, قسم اللغة الكوردية. جامعة دهوك, دهوك - كوردستان - العراق

DOI:

https://doi.org/10.25007/ajnu.v6n1a13

الكلمات المفتاحية:

فۆنه‌تیك، فۆنۆلۆژی، ئه‌لفابێ و زمانێ كوردی

الملخص

ئه‌لفابێیا زمانێ كوردى ئێكه‌ ژ وان بابه‌تێن كو بۆ ماوه‌كێ درێژه‌ زمانزان لێكۆلینان ل سه‌ر دكه‌ن و نه‌گه‌هشتینه‌ ئێك بۆچون، د ڤێ لێكۆلینێدا مه‌ هه‌ولدایه‌ هه‌لسه‌نگاندنه‌كا زانستى بۆ ئه‌لفابێیا كوردى ژ لایێ رێبازا فۆنه‌تیكى و فۆنیمیڤه‌ بكه‌ین، چونكى گه‌له‌ك ژ زمانزانێن كورد ل سه‌ر بنه‌مایێ فۆنه‌تیكى ئه‌لفابێیا كوردى دایه‌ دیاركرن. د ده‌مه‌كیدا ئه‌ڤ زمانه‌ ل سه‌ر بنه‌مایێ رێبازا فۆنیمى كاردكه‌ت و ب تایبه‌ت ژ لایێ بكارهێنانا ئه‌لفابێیانڤه‌.

د ڤێ لێكۆلینێدا مه‌ كه‌ره‌ستێ دیالێكتا كرمانجیا سه‌رى وه‌رگرتیه‌، لێكولین د چارچوڤێ ئاستێ ده‌نگسازیێدایه‌ و ژ بلى پێشه‌كى و ئه‌نجامان چه‌ند سه‌ره‌ بابه‌ته‌كێن دى ب خۆڤه‌دگریت.

التنزيلات

بيانات التنزيل غير متوفرة بعد.

المراجع

ئه‌وره‌حمانى حاجى مارف،(1976)، زمانى كوردى له‌به‌ر رۆشنایى فۆنه‌تیكدا، چاپخانه‌ى كۆرَى زانیارى كورد، به‌غدا.
ئیبراهیم ئه‌مین بالدار،(1982)، زه‌نگى كاروانى رێنووسى كوردى، گۆڤارى كۆرى زانیارى عیراق- ده‌سته‌ى كورد، به‌رگى نۆهه‌م، ل ( 78 - 111).
حامید فه‌ره‌ج،(1976)، رێنوسى كوردى له‌ سه‌ده‌یه‌كدا، چاپخانه‌ى كۆرَى زانیارى كورد، به‌غدا.
سه‌لام ناوخۆش ، نه‌ریمان خۆشناو ، 2010، زمانه‌وانی، به‌رگی (چواره‌م، پێنجه‌م، شه‌شه‌م، حه‌وته‌م)، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ى مناره‌/ هه‌ولێر،
عه‌بدوللا حوسین ره‌سول،(2004)، چه‌ند پیتێكی كێشدار ل نوسینی كوردیدا، گوڤارا زانكویا دهوك، په‌ربه‌ندا 7، ژ 1، ل (1-12) .
عه‌بدولوه‌هاب خالد موسا،(2010)، ره‌خساندنا رێڤیسا زمانێ كوردی ب تیپێن عه‌ره‌بی، گوڤارا زانكویا دهوك، په‌ربه‌ندا 13، ژ 2، ل (79- 88) .
ــــــــــــــــ ،(2015)، مه‌رجه‌كانی ده‌ستنیشانكردنی فۆنیم، گوڤارا زانكویا دهوك، په‌ربه‌ندا 18، ژ 2، ل (286 – 308).
ــــــــــــــــ ،(2016)، چه‌ند تایبه‌تمه‌ندیێن ده‌نگێ كپێ ]ت[ د فۆنۆلوژییا زمانێ كوردیدا، گوڤاری زانكوی راپه‌رین، په‌ربه‌ندا 3، ژ 6، ل (73 – 86) .
محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح ،(2010)، لێكۆلینه‌وه‌ زمانه‌وانییه‌كان، كوكردن و ئاماده‌كردنى شێروان حسێن خۆشناو، شێروان میرزا قادر، چاپى یه‌كه‌م، چاپخانه‌ى رۆژهه‌لات، هه‌ولێر.
ــــــــــــــــــــ،(2011)، زمانه‌وانى، چاپى سێیه‌م، چاپخانه‌ى حاجى هاشم- هه‌ولێر
نورى عه‌لى ئه‌مین،(1960)، رێزمانى كوردى، چاپخانه‌ى كامه‌ران.
وریا عومه‌ر ئه‌مین،(2004)، چه‌ند ئاسویه‌كی تری زمانه‌وانی، به‌رگی یه‌كه‌م، ده‌زگای چاپ و به‌لاوكردنه‌وی ئاراس .
Bloomfield .L.(1933),Language, London.
David Crystal,(2003),A dictionary of Linguistics and phonetics.
McCarus, E.N.(1958), A Kurdish Grammar, New York.

التنزيلات

منشور

2017-08-01

كيفية الاقتباس

Ameen, S. N., & Mohammed, K. Y. (2017). سیمایێن رێبازا فۆنه‌تیكى و رێبازا فۆنیمى د ئه‌لفابێیا زمانێ كوردیدا. المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز, 6(1), 56–63. https://doi.org/10.25007/ajnu.v6n1a13

إصدار

القسم

مقالات