ده‌قئاوێزان، ده‌قئاوێزانی ئاینی، ده‌قئاوێزانی ئاینی له‌ شیعره‌ كوردییه‌كانی كاكه‌ ئه‌حمه‌دی موفتی زاده

المؤلفون

  • Pakhshan Khurshid Ibrahim College of Language, Salahaddin University, Kurdistan, Iraq
  • Idris Abdullah Mustafa College of Language, Salahaddin University, Kurdistan, Iraq

DOI:

https://doi.org/10.25007/ajnu.v13n2a1474

الكلمات المفتاحية:

ده‌قئاوێزان، ده‌قئاوێزانی ئاینی، كاكه‌ ئه‌حمه‌د، ، ده‌ق‌

الملخص

    ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌، كه‌ له‌ ژێر ناونیشانی، (ده‌قئاوێزانی ئاینییه‌ به‌ نموونه‌ی شیعره‌ كوردییه‌كانی كاكه‌ ئه‌حمه‌دی موفتی زاده‌)، هه‌وڵێكه‌ بۆ تیشك خستنه‌سه‌ر و شیكردنه‌وه‌ی زیاتری ده‌قه‌ شیعرییه‌كانی كاكه‌ ئه‌حمه‌دی موفتی زاده‌، له‌ ڕوانگه‌ی ده‌قئاوێزانه‌وه‌، ئه‌مه‌ش له‌وه‌ سه‌رچاوه‌ ده‌گرێ كه‌ بابه‌ت و ڕه‌هه‌نده‌ ئاینییه‌كان ئاماده‌یه‌كی زۆری له‌نێو دیوانه‌كه‌یدا هه‌یه، ویستوویه‌تی به‌ شێوازێكی هاوسه‌نگ و گشتگیر، ناوه‌ڕۆك و كڕۆكی ئاینمان بۆ شیبكاته‌وه.‌ ‌

   ده‌قئاوێزان بابه‌ت و چه‌مكێكی گرنگ و فراوانی ڕه‌خنه‌ی هاوچه‌رخه‌، به‌ دوای ئه‌و ڕایه‌ڵانه‌دا وێڵه‌ كه‌ ده‌قی ئه‌ده‌بییان له‌سه‌ر بنیاتده‌نرێت، واته‌ چۆن ده‌قی نائاماده‌ و سێبه‌ری ده‌قه‌كان ده‌دۆزرێته‌وه‌؟ ئایا پێكهاته‌ی ده‌قه‌كه‌ له‌ چی سه‌رچاوه‌ ده‌رگرێ؟ ئایا ده‌قه‌كه‌ داهێنانی تیا كراوه‌‌ ‌، یاخود ته‌نیا دووباره‌ و پاشكۆی ده‌قه‌كانی تره‌؟ له‌ ڕه‌خنه‌ی كۆندا له‌ چوارچێوه‌ی ئه‌ده‌بی به‌راورد و هونه‌ره‌كانی ڕه‌وانبێژی وه‌كو دیاریده‌یه‌ك كۆكرابوونه‌ته‌وه‌.

   ده‌قئاوێزانی ئاینی واته‌ كۆكردنه‌وه‌ی ئاین و ئه‌ده‌ب له‌ ده‌قێكدا، شاعیر ئایه‌تێك یان فه‌رمووده‌یه‌ك یان بابه‌ت و ڕووداوه‌كانی نێو قورئانی پیرۆز ئاوێزانی ده‌قه‌كه‌ی ده‌كات، مه‌رجیش نیه‌ ته‌نیا سود له قورئان و فه‌رمووده‌ وه‌ربگرێت، به‌ڵكو ده‌توانێ سود له‌ هه‌موو ئه‌و بابه‌ت و كه‌سایه‌تیانه‌ش وه‌ربگرێ، كه‌ خاوه‌نی ڕه‌هه‌ندێكی ئاینینه‌، مه‌رجیش نیه‌ ده‌قنووس ته‌نیا ده‌قئاویزان له‌گه‌ڵ قورئانی پیرۆز بكات، به‌ڵكو ده‌توانێ سود له‌ كتێبه‌ ئاسمانییه‌كانی تریش وه‌ربگرێت.

  پێكهاته‌ی توێژینه‌وه‌كه‌ جگه‌ له‌ پوخته‌ و پێشه‌كی، توێژینه‌وه‌كه‌ دابه‌شی سه‌ر دوو به‌شی سه‌ره‌كی كراوه‌، ئینجا ئه‌نجام و لیستی سه‌رچاوه‌كان خراونه‌ته‌ڕوو

التنزيلات

بيانات التنزيل غير متوفرة بعد.

المراجع

قورئانی پیرۆز.

إسماعیل،عزالدین.(1986). "الشعر العربي المعاصر قضایاه وظواهره الفنية والمعنوية"، دار الثقافة، بیروت.

ئه‌ڵوه‌نی، نه‌جم خالید.(2012). جۆره‌كانی ده‌قئاوێزان له‌ ڕۆمانی (پێنجه‌مین كتێب)ی جه‌بار جه‌مال غریبدا، چاپخانه‌ی كه‌مال، سلێمانی.

بهار،حسن علی بشیر.(2014). "التناص الدیني عند أبي العتاهية"، رسالة ماجستیر، جامعة غزة، كلیة الاداب، pdf.

به‌رزنجی، عبدوڵڵا تاهیر.(1997). "ده‌قئاوێزان و نوێگه‌ریه‌تی ئه‌ده‌بیمان"، گۆڤاری ئێستا،ژ3.

حسین، علی طاهر.(2019). "ده‌قئاوێزان له‌ شیعره‌كانی شێركۆ بێكه‌سدا"، گۆڤاری زانكۆی سلێمانی،به‌شی B، ژ.59.

حه‌وێز، سروشت جه‌وهه‌ر.(2022). "ده‌قئاوێزانی كلتوری له‌ شیعری هاوچه‌رخی كوردیدا"، گۆڤاری ئه‌كادیمیای كوردی، ژ.50.

خه‌لیل، زانا.(2006). "دزی یان ده‌قئاوێزانی"، گۆڤاری ڕامان، ژ.‌ 108.

خه‌لیل، سومیه‌‌ نجیب.(2019). "ده‌قئاوێزانی ئاینی و سۆفیگه‌ری له‌ شیعره‌كانی باباتاهیری هه‌مه‌دانی و مه‌لا وه‌سماندا"، تێز،زانكۆی سه‌لاحه‌ددین، كۆلێژی زمان.

الدباغ، حنان عبدالوهاب محمد شكر.(2021). "التناص أنماطه وأنواعه‌ في شعر المتنبي"، رسالة ماجستیر، جامعة الاسراء،كلیة الاداب، pdf.

رضوان، یاسرعبدالحسیب.(2010). "التناص عند الشعراء صنعة البدیع العباسیین"،الطبعة الأولی، مكتبة الادب، القاهرة.

الزعبي،أحمد.(2000). "التناص نظريا و تطبيقيا"، مؤسسة عمون، عمان.

سالار، عه‌بدولسه‌لام.(2007). "ده‌قئاوێزانی له‌ نێوان چه‌ند ده‌قێكی نالی و مه‌حویدا"، گۆڤاری زانكۆی سلێمانی،ژ21، به‌شیB.

سلامت باویل، لطیفه.‌(1397). "بینامتنیت ایات و احادیث در غزلیات شمس"، پرتال جامع علوم انسانی، نشریه‌ علمی، پژونی دینی، دوره‌17، بهار و تابستان، شماره‌ 36.

سلیمان، إسماعیل عبدالوهاب.(2016)، الأسالیب القرانیة في معالجة مشكلات المسلمين في عهد النبوة، رسالة ماجستیر، جامعة السودان، كلیة الدراسات العلیا،pdf.

سلیمان، عبدالمنعم محمد فارس.(2005). "مظاهر التناص الديني في شعر أحمد مطر"، رسالة ماجستیر، جامعة النجاح، نابلس، pdf.

الطيب، بوترعة.(2011). "التناس فی الشعرالجزائری المعاصر"،رسالة ماجستیر، جامعة وهران ، جزائر، كلیة الاداب واللغات والفنون،pdf.

عه‌بدولره‌حمان، ئه‌رشه‌د حیتۆ.(2020)." هێمایێن ئایینی دهۆزانا نوێخوازا كوردیدا( ئه‌حمه‌دی مه‌لاـ سه‌باح ڕنجده‌رـ عارف حیتۆـ كه‌ژاڵ ئه‌حمه‌د"، تێز، زانكۆی سه‌ڵاحه‌ددین، كولیژی زمان.

عه‌زیز، سامان جه‌لال.(2019). "ده‌قئاوێزانی خودیی له‌ شیعره‌كانی گۆراندا"، گۆڤاری زانكۆی سلێمانی، ژ32، به‌شی B.

كریستیفا، جولیا.(1991). "علم النص،م.فرید الزاهي"، الدار البیضاء، المغرب.

كه‌ریم، ئیكرام.(2011). "ئازادی بیروڕا له‌ فیكری ئیسلامیدا"، گۆڤاری ڕێنوێن، ژ.7.

ماوه‌تی، عبدالقادر محمد امین.(2001). "ده‌ق ئاوێزیی له‌ شیعری كوردیدا"، گۆڤاری زانكۆی سلێمانی، ژ.8.

محه‌مه‌د، ئه‌نوه‌ر قادر.(2011). "بیرۆكه‌ی ده‌قئاوێزان و هه‌ندێ زاراوه‌ی ڕه‌خنه‌یی له‌ شیعرێكی مه‌له‌ویی تاوه‌گۆزیدا"، گۆڤاری زانكۆی سلێمانی، ژ.32،به‌شیB.

مسته‌فا، ئومێد عه‌زیز.(2017). "ده‌قئاوێزانی ئاینی له‌ شیعره‌كانی مه‌لا ئیبراهیم كوردستانی دا"، گۆڤاری زانكۆ بۆ زانسته‌ مرۆڤایه‌تییه‌كان، به‌رگی21، ژ.4.

مفتاح، محمد.(1985). "تحلیل الخطاب الشعري (استراتيجية التناص)"، دار التنویر، بیروت، لبنان.

مه‌حمود، شنۆ محه‌مه‌د.(2012). ده‌ق ئاوێزان له‌ شیعری نوێی كوردیدا،چاپخانه‌ی بینایی، سلێمانی.

مه‌نتك،حه‌مه.‌(2018). میتۆده‌كانی ڕه‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی. چاپخانه‌ی ته‌فسیر، هه‌ولێر.

مه‌ولود، ڕێزان صالح.سه‌نگه‌ر ناظم حسین.(2017). "ده‌قاوێزان له‌ ڕۆمانی "حیكمه‌تی پیران"ی عه‌بدولكه‌ریم فه‌تتاحدا"، گۆڤاری توێژه‌ر،ژ.سفر.

ناهم،احمد.(2004). "التناص في شعر الرواد"، الثقافة العامة، بغداد.

ــ سه‌رچاوه‌ فه‌ره‌نسی و ئینگلیزییه‌كان:

De Jong, J. F. And J. P.Sullivan (1993), Modern critical theory and classical literature, E. J. Brill, New York.

Hébert, Louis (2008), Intertextaulité, interdiscursivité, et intermédialité, au Canada.

التنزيلات

منشور

2024-06-30

كيفية الاقتباس

Khurshid Ibrahim, P., & Abdullah Mustafa, I. (2024). ده‌قئاوێزان، ده‌قئاوێزانی ئاینی، ده‌قئاوێزانی ئاینی له‌ شیعره‌ كوردییه‌كانی كاكه‌ ئه‌حمه‌دی موفتی زاده. المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز, 13(2), 629–639. https://doi.org/10.25007/ajnu.v13n2a1474

إصدار

القسم

رسائل

الأعمال الأكثر قراءة لنفس المؤلف/المؤلفين