ڕه‌هه‌ندێن هه‌ڤڕكییا ده‌روونی درۆمانێ دا " رۆمانا به‌رچاڤكا جادۆیی " وه‌ك نموونه‌

المؤلفون

  • Abdulrahman Abdulghafour Hasan پشکا زمانێ کوردی، زانکویا دهوک، هەرێما کوردستانا ئیراقێ
  • Ibrahim Ahmad Smo زانكۆیا جیهان، هه‌رێما كوردستانێ – عیراق

DOI:

https://doi.org/10.25007/ajnu.v11n4a1546

الكلمات المفتاحية:

په‌یڤێن سه‌ره‌كی: رۆمان، هه‌ڤڕكی، هه‌ڤڕكییا ده‌روونی، به‌رچاڤكا جادۆیی، حه‌سه‌ن ئیبراهیم.

الملخص

ئه‌ڤ ڤه‌كۆلینا ل ژێر ناڤێ " ڕه‌هه‌ندێن هه‌ڤڕكییا ده‌روونی درۆمانێ دا رۆمانا به‌رچاڤكا جادۆیی وه‌ك نموونه" هه‌ولدانه‌كه‌ ژبۆ دیاركرن و به‌رجه‌سته‌كرنا ڕه‌هه‌ندێن هه‌ڤڕكییا ده‌روونی، ژلایێ ئه‌دگار و تایبه‌تمه‌ندیێن خۆڤه‌. چاوانییا بكارئینانا ڤان ڕه‌هه‌ندان درۆمانێ دا. ب تایبه‌ت ژلایێ ده‌روونی و ئه‌و هه‌ڤڕكییا كاره‌كته‌ر تۆش دبنێ چ ل گه‌ل خۆ، یان ژی ده‌رڤه‌یی خۆ. ‌

دڤێ ڤه‌كۆلینێ دا، هه‌ڤڕكی وه‌ك چه‌مك و پێناسه‌، سروشت، ئه‌گه‌ر و سه‌ده‌م، ئاست، چێیاتی و ڕه‌هه‌ند، هاتینه‌ وه‌رگرتن. هه‌ردیسان روناهی ئێخستن ل سه‌ر چه‌مكێ هه‌ڤڕكییا ده‌روونی و چاوانییا تێكهه‌ڵبوونا وێ دگه‌ل تۆخمێن دیتر یێن رۆمانێ. زێده‌باری شرۆڤه‌كرنه‌كا پراكتیكی ژبۆ روويدان و كاره‌كته‌ر و پارچه‌یێن رۆمانا ناڤبری، ب مه‌به‌ستا ئاشكراكرنا لایه‌نێن جوداجودا یێن هه‌ڤڕكییا ده‌روونی و زێده‌تر پالپشتكرن ل سه‌ر تیورا ده‌روون شیكاری یا سیگموند فرویدی. ب مه‌به‌ستا دیاركرنا ڕاده‌ و سه‌ده‌م و ئاستێن ڤێ هه‌ڤڕكیێ.

دئه‌نجام دا دیاردبیت، كو ئه‌ڤ رۆمانا مه‌ ب نموونه‌ وه‌رگرتی، ب شێوه‌یه‌كێ سه‌رنج ڕاكێش و باڵكێش و ژ ئه‌نجام و سه‌ده‌مێن وان هه‌موو دۆخێن كاره‌كته‌ر تێدا ده‌ربازبووین، توشی چه‌ندین ئاسۆیێن هه‌ڤڕكییا ده‌روونی بووینه‌ و ژئه‌نجامێ ڕه‌ڤین و ڤه‌قه‌تیان و دوورویی ... هتد، ئه‌ڤجا چ دگه‌ل خۆ، یان ده‌ورووبه‌ر، یان جڤاك و ئایدلۆژییا و ئایین و دابونه‌ریت. واته‌ رۆمانه‌ك پڕی هه‌ڤڕكییا ده‌روونییه‌.

التنزيلات

بيانات التنزيل غير متوفرة بعد.

المراجع

القرأن الكريم، سورة هود، الأية 118.

الصراعات وأاثرها في الشعر الاندلسي، علي مزاتي ، جامعة حاج لخضر، ٢٠٠٧، ص٧.

لسان العرب، ابن منظور، دار صادر، بيروت، 1996، ص396.

ماري إلياس وحنان قصاب، المعجم المسرحي، اعلام ومصطلحات المسرح وفنون العرض مكتبة لبنان للنشر، ط١، ص٢٨٣.

ماري الياس وحنان قصاب، ص٢٨٣.

فه‌رهه‌نگا تێرمێن وێژه‌یی، بابێ نازێ، چاپخانا هاوار، دهوك، 2012، ل163.

په‌خشان و هونه‌رێن وێ، د.مسعود جمیل رشید، چاپا ئێكێ، چاپخانا هیڤی، 2016، ل126.

Contemporary Management, Hampoton David, 4th ed, New York, 2001

The Encyclopedia American international Edition , Danbury Commecticut : Gerober Incorporated , 1992,p 537

اعلام ومصطلحات المسرح، كمال الدین عید، ط1، الاسكندریة‌، 2006، ص406.

مقدمة في نظرية المسرح الفكري مع التطبيق، احمد صقر، ط1، الاسكندریة‌، 2002، ص158.

قاموس المصطلحات اللغویة‌ والأدبیة‌، د.رامیل یعقوب، بسام بركه‌، می شیخانی، دار العلم للملاین، ط1، بیروت، 1987، ص244.

زاراڤێن ڤه‌گێڕانێ (فه‌رهه‌نگا زاراڤان)، جێرالد پرێسن، و. جه‌لال مسته‌فا، چ1، چاپخانا وه‌زاره‌تا ره‌وشه‌نبیری، 2011، ل56.

هونه‌ر و ژیان، أحمد سالار، ده‌زگایی چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م، چ1، سلێمانی، 2005، ل103.

ناوه‌رۆك و ته‌كنیكی درامایی كوردی (1991 – 2002)، یاسین ره‌شید حه‌سه‌ن، نامه‌ی ماسته‌ر، كۆلیژی زمان، زانكۆیی سلێمانی، 2004، ل136.

مقولات النقد الثقافي، ريتشارد وولين، ت. محمد عناني، المركز القومي للترجمة، ط1، القاهرة، 2016، ص189.

مفهوم الصراع، منير محمود البدوي، مركز الدراسات المستقبلية، ط1، أسيوط-مصر، 1997، ص36.

هونه‌ری نووسینی دراما و ده‌قی شانۆیی خۆماڵی، دانا عه‌لی سه‌عید، ده‌زگایی چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م، چ1، سلێمانی، 2003، ل38.

التمثيلية الأذاعية بين ماضيها وحاضرها، د.طه عبدالفتاح مقلد، مكتبة الشباب، القاهرة، 1975، ص73.

ره‌گه‌زه‌كانی دراما له‌ شیعری لیریكی كوردیدا (كرمانجی خواروو 1980 – راپه‌رین)، په‌روین عه‌بدوالا خدر، نامه‌ی ماسته‌ر، كۆلیژی په‌روه‌رده‌، زانكۆیی كۆیه‌، 2006، ل44.

الأنا والنفس (التحليل النفسي لأنسان ما بعد الحداثة)، راينر فونك، ت. حميد لشهب، جداول للنشر والتوزيع، ط1، بيروت، 2016، ص73.

إدارة الصراع والنزاع، ابراهيم علي ربابعة، دار الألوكة، ط1، الأردن، 2006، ص98.

رۆلێ ده‌قی دئاڤاكرنا درامایا كوردیدا، شڤان قاسم حه‌سه‌ن، چاپخانا رۆشه‌نبیری، هه‌ڤلێر، 2011، ل84.

به‌رجه‌سته‌بوونا ململانا هێزێن هه‌ڤدژێن دڕاماتیكی د داستانا "شێخێ سه‌نعان" یا (فه‌قیێ ته‌یران) دا، شڤان قاسم حسن، تێزا دكتۆرایێ، كۆلیژی زمان، زانكۆیی سه‌لاحه‌دین، 2019، ل103.

رێباز و مژارێن ئه‌ده‌بی، شڤان قاسم نێروه‌یی، په‌رتوكخانا خانی، دهوك، 2018، ل138.

أستراتيجيات الصراع، احسان علاوي الدليمي، ماجستير غير منشور، جامعة بغداد، 1999، ص38.

. دیالوگ ددرامایا كوردیدا – ده‌ڤه‌را به‌هدینان وه‌ك نموونه‌، مكنون محمد تاهر مقداد، ناما ماسته‌رێ، كۆلیژا ئادابێ، زانكۆیا دهوك، 2010، ل69.

فن المسرحية من خلال تجاربي الشخصية، علي أحمد باكثير، ط2، دار المعرفة، القاهرة، 1964، ص75.

به‌رجه‌سته‌بوونا ململانا هێزێن هه‌ڤدژێن دڕاماتیكی د داستانا "شێخێ سه‌نعان"، ژێده‌رێ به‌رێ، ل105.

ژێده‌رێ به‌رێ، ل106.

هونه‌ری نووسینی دراما و ده‌قی شانۆیی خۆماڵی، ژێده‌رێ به‌رێ، ل76.

به‌رجه‌سته‌بوونا ململانا هێزێن هه‌ڤدژێن دڕاماتیكی د داستانا "شێخێ سه‌نعان"، ژێده‌رێ به‌رێ، ل104.

ره‌گه‌زه‌كانی دراما له‌ شیعری لیریكی كوردیدا (كرمانجی خواروو 1980 – راپه‌رین)، ژێده‌رێ به‌رێ، ل44.

ناوه‌رۆك و ته‌كنیكی درامایی كوردی (1991 – 2002)، ژێده‌رێ به‌رێ، ل137.

فه‌رهه‌نگی شانۆیی، كامه‌ران سوبحان، چاپخانه‌ی تیشك، سلێمانی، 2004، ل30.

به‌رجه‌سته‌بوونا ململانا هێزێن هه‌ڤدژێن دڕاماتیكی د داستانا "شێخێ سه‌نعان"، ژێده‌رێ به‌رێ، ل103.

أنواع الصراع في روايات نجيب الكيلاني، احمد ميساوي، كلية الأداب، جامعة تلمسان، الجزائر، 1994، ص69.

ژێده‌رێ به‌رێ، ل75.

الصراع الحضاري في الرواية العربية، صابر حفيظة، كلية الأداب، جامعة تلمسان، الجزائر، 2002، ص38.

علم النفس، جميل صليبا، دار الكتاب اللبناني، ط3، بيروت، 1972، ص105.

مدخل الى التحليل النفسي، سيغموند فرويد، ت. جورج طرابيشي، دار الطليعة، بيروت، 1980، ص53 – 58.

الأنتصارات المذهلة لعلم النفس، يوجاني محمد الشريف، دار الهدى، الجزائر، 2007، ص40.

ژێده‌ر

قورئانا پیروز.

ئێك: ب زمانێ كوردی:

به‌رجه‌سته‌بوونا ململانا هێزێن هه‌ڤدژێن دڕاماتیكی د داستانا "شێخێ سه‌نعان" یا (فه‌قیێ ته‌یران) دا، شڤان قاسم حسن، تێزا دكتۆرایێ، كۆلیژی زمان، زانكۆیی سه‌لاحه‌دین، 2019.

په‌خشان و هونه‌رێن وێ، د.مسعود جمیل رشید، چاپا ئێكێ، چاپخانا هیڤی، 2016.

دیالوگ ددرامایا كوردیدا – ده‌ڤه‌را به‌هدینان وه‌ك نموونه‌، مكنون محمد تاهر مقداد، ناما ماسته‌رێ، كۆلیژا ئادابێ، زانكۆیا دهوك، 2010.

ره‌گه‌زه‌كانی دراما له‌ شیعری لیریكی كوردیدا (كرمانجی خواروو 1980 – راپه‌رین)، په‌روین عه‌بدوالا خدر، نامه‌ی ماسته‌ر، كۆلیژی په‌روه‌رده‌، زانكۆیی كۆیه‌، 2006.

رۆلێ ده‌قی دئاڤاكرنا درامایا كوردیدا، شڤان قاسم حه‌سه‌ن، چاپخانا رۆشه‌نبیری، هه‌ڤلێر، 2011.

رێباز و مژارێن ئه‌ده‌بی، شڤان قاسم نێروه‌یی، په‌رتوكخانا خانی، دهوك، 2018.

زاراڤێن ڤه‌گێڕانێ (فه‌رهه‌نگا زاراڤان)، جێرالد پرێسن، و. جه‌لال مسته‌فا، چ1، چاپخانا وه‌زاره‌تا ره‌وشه‌نبیری، 2011.

هونه‌ر و ژیان، أحمد سالار، ده‌زگایی چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م، چ1، سلێمانی، 2005.

هونه‌ری نووسینی دراما و ده‌قی شانۆیی خۆماڵی، دانا عه‌لی سه‌عید، ده‌زگایی چاپ و په‌خشی سه‌رده‌م، چ1، سلێمانی، 2003.

فه‌رهه‌نگا تێرمێن وێژه‌یی، بابێ نازێ، چاپخانا هاوار، دهوك، 2012.

فه‌رهه‌نگی شانۆیی، كامه‌ران سوبحان، چاپخانه‌ی تیشك، سلێمانی، 2004.

ناوه‌رۆك و ته‌كنیكی درامایی كوردی (1991 – 2002)، یاسین ره‌شید حه‌سه‌ن، نامه‌ی ماسته‌ر، كۆلیژی زمان، زانكۆیی سلێمانی، 2004.

دوو: ب زمانێ ئه‌ره‌بی:

اعلام ومصطلحات المسرح، كمال الدین عید، ط1، الاسكندریة‌، 2006.

أنواع الصراع في روايات نجيب الكيلاني، احمد ميساوي، كلية الأداب، جامعة تلمسان، الجزائر، 1994.

أستراتيجيات الصراع، احسان علاوي الدليمي، ماجستير غير منشور، جامعة بغداد، 1999.

الصراع الحضاري في الرواية العربية، صابر حفيظة، كلية الأداب، جامعة تلمسان، الجزائر، 2002.

الأنتصارات المذهلة لعلم النفس، يوجاني محمد الشريف، دار الهدى، الجزائر، 2007.

الأنا والنفس (التحليل النفسي لأنسان ما بعد الحداثة)، راينر فونك، ت. حميد لشهب، جداول للنشر والتوزيع، ط1، بيروت، 2016.

إدارة الصراع والنزاع، ابراهيم علي ربابعة، دار الألوكة، ط1، الأردن، 2006.

الصراعات وأاثرها في الشعر الاندلسي، علي مزاتي ، جامعة حاج لخضر، ٢٠٠٧.

التمثيلية الأذاعية بين ماضيها وحاضرها، د.طه عبدالفتاح مقلد، مكتبة الشباب، القاهرة.

علم النفس، جميل صليبا، دار الكتاب اللبناني، ط3، بيروت، 1972.

فن المسرحية من خلال تجاربي الشخصية، علي أحمد باكثير، ط2، دار المعرفة، القاهرة، 1964.

قاموس المصطلحات اللغویة‌ والأدبیة‌، د.رامیل یعقوب، بسام بركه‌، می شیخانی، دار العلم للملاین، ط1، بیروت، 1987.

ماري إلياس وحنان قصاب، المعجم المسرحي، اعلام ومصطلحات المسرح وفنون العرض مكتبة لبنان للنشر، ط١.

مقدمة في نظرية المسرح الفكري مع التطبيق، احمد صقر، ط1، الاسكندریة‌، 2002.

مدخل الى التحليل النفسي، سيغموند فرويد، ت. جورج طرابيشي، دار الطليعة، بيروت، 1980.

مقولات النقد الثقافي، ريتشارد وولين، ت. محمد عناني، المركز القومي للترجمة، ط1، القاهرة، 2016.

مفهوم الصراع، منير محمود البدوي، مركز الدراسات المستقبلية، ط1، أسيوط-مصر، 1997.

لسان العرب، ابن منظور، دار صادر، بيروت، 1996.

سێ: ب زمانێ ئنگلیزی:

Contemporary Management, Hampoton David, 4th ed, New York, 2001.

The Encyclopedia American international Edition , Danbury Commecticut : Gerober Incorporated , 1992.

منشور

2022-12-04

كيفية الاقتباس

Abdulghafour Hasan, A., & Ahmad Smo, I. (2022). ڕه‌هه‌ندێن هه‌ڤڕكییا ده‌روونی درۆمانێ دا " رۆمانا به‌رچاڤكا جادۆیی " وه‌ك نموونه‌. المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز, 11(4), 421–435. https://doi.org/10.25007/ajnu.v11n4a1546

إصدار

القسم

مقالات