ڕەنگڤەدانا سیاسى یا بیردوزێن ناسیۆنالیزمێ ل سەر ناسیۆنالیزما کوردى
DOI:
https://doi.org/10.25007/ajnu.v13n1a1668الملخص
ڤەکۆلین ل سەر تێگەهـ و شرۆڤەکاریا ناسیۆنالیزمێ فرە ڕەهەندییە، تیۆرێن جوراوجورێن گرێدایى ب خواندنێن ناسیۆنالیزمێ، ئێک ژ ئەڤان ڕەهەندانە. هندەک تیۆرێن ناسیۆنالیزمێ ل سەدێ ٢١ێ گرنگیەکا تایبەت بخۆڤە وەرگرتییە و ئەڤ چەندە هەڤبەستە ب کۆمەکا ئەگەران کو بەرزبوونا ڕێژا دەولەتان ل سەر بنیاتێ ئەتنیک-نەتەوە، ب تایبەت ل هەرێمێن د قوناغا گەشەسەندنێدا، ئێک ژ فاکتەرێن سەرەکییە. بۆ نموونە، وەک تیۆرا مۆدێلا کو Gellner گرنگیێ پێددەت یا بناڤێ مۆدێرنیزم یان نویگەرایى (modernism)، ناسیۆنالیزم ژ ئەنجامێ ناکۆکیێن جڤاکى-ئەتنیکى سەرهەلدایە. ئانکو ژ هەمیا گرنگتر، دەربازبوونا جڤاکى ژ جڤاکەکێ کشتوکالى بۆ جڤاکەکێ پیشەسازى. بەلێ تیۆرا ئەزەلگەرایى (primordialism) بەروڤاژیا تیۆرا نویگەرایى هەلسەنگاندنێ بۆ ناسیۆنالیزمێ دکەت و تەکەزى ل سەر ڤێ چەندێ دکەت کو نەتەوە ناسیۆنالیزمێ درستدکەت، بەلێ نوێگەرایى بەروڤاژیا ڤێ چەندێیە. د ئەڤێ ڤەکۆلینێدا دێ هەلسەنگاندن بۆ ئەڤان تیۆران و هندەک تیۆرێن دیترێن مینا ئەتنیک-سیمبۆلگەرایى (ethno-symbolism) گرێدایى ب هزرا ناسیۆنالیزمێ هێتەکرن ئەوێن تایبەت ب پرسێن دەستەبەرکرنا مافێ-چارەنڤیس یان بابەتێ سەربخۆیێ کو بۆ نەتەوەیێن مینا کوردان گرنگیەکا تایبەت هەیە. د ڤێ ڤەکۆلینێدا دێ بزاڤ هێتەکرن تیۆرێن ناسیۆنالیزمیێن پێتر ب کێشا ناسیۆنالیزما کوردى گرێدایى بهێنە دەستنیشانکرن و هەلسەنگاندن. هەلبەت قوناغێن گەشەکرن و گرنگیدان ب بنەمایێن کلتورى کارەکێ پێش مەرجە بۆ پرسێن سیاسیێن د چارچووڤێ مافێ-چارەنڤیسدا دهێنە شۆپاندن، لەوما ئەڤ تیۆرێن دهێنە گەنگەشەکرن هەم هەلسەنگاندن بۆ بها و نرخێن کلتورى دکەت و هەم ژى بارگرانى دێ پێتر ل سەر پرسێن پێڤاژویا سیاسى بیت.
التنزيلات
المراجع
Anderson, Benedict. (1983) Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism, London/New York, Verso.
Armstrong, John A. (1982) Nation Before Nationalism, Chapel Hill: University of North Carolina Press.
Barth, Fredrik. (1969) Ethnic Groups and Boundaries: The Social Organization of Culture Difference, Long Grove, Illinois: Waveland Press, INC.
Benei, Veronique. (ed.), (2005) Manufacturing Citizenship: Education and Nationalism in Europe, South Asia and China, Routledge, Taylor & Francis Group.
Breuilly, John. (1982) Nationalism and the State, Manchester: Manchester University Press.
Brown, David. (2000) Contemporary Nationalism: Civic, Ethnocultural and Multicutural Politicies, Routledge.
Brown, David. (1999) ‘Are there good and bad Nationalism’, in: David Brown, Nation amd Nationalism, Routledge.
Brubaker, Roges. (2004) Nationalism Reframed: Nationhood and the National Question in the New Europe, Cambridge: Cambridge University Press.
Bruinessen, Martin van. (2003) ‘Ehmedi Xani’s Men u Zin and Its Role in the Emergence of Kurdish National Awareness’, in: Abbas Vali (ed.), Essays on the Origins of Kurdish Nationalism, California: Mazda Publishers, Inc., Costa Mesa.
Conner, Walker. (1972), ‘Nation-building or Nation-destroying?’, World Politics, Vol. 24, No. 3.
Conversi, Daniele. (2007) ‘Mapping the Field: Theories of Nationalism and the Ethnosymbolic Approach’, in: Athena S. Leoussi and Steven Grosby, (eds.), Nationalism and Ethnosymbolism: History, Culture and Ethnicity in the Formation of Nations, Edinburgh University Press.
Etherington, John. (2003) Nationalism, National Identity and Territory: The Case of Catalonia, PhD thesis, Departament de Ciencia Politica i Dret Public, Universitat Autonoma de Barcelona.
Özkirimli, Umut. (2010) Theories of Nationalism: A Critical Introduction, Hampshire: Palgrave Macmillan.
Gal, Allon. (2007) ‘Historical Ethno-symbols in the Emergence of the State of Israel’, in: Athena S. Leoussi and Steven Grosby (eds.) Nationalism and Ethnosymolism: History, Culture and Ethnicity in the Formation of Nations, Edinburgh: Edinburgh University Press Ltd.
Guibernau, Montserrat. (1996) Nationalism: The Nation-State and Nationalism in the Twentieth Century, Combridge: Polity Press.
Mishra, M. Kumar. (2016) ‘Elites, Nationalism and Nation-States’, International Journal of Humanities & Social Science Studies (IJHSSS), Volume-III, Issue-I.
Halliday, Fred. (2006) ‘Can We Write a Modernist History of Kurdish Nationalism?’, in: Faleh A. Jabar and Hosham Dawod (eds.) The Kurds: Nationalism and Politics, London, San Francisco and Beirut: SAQI.
Hobsbawm, Eric. (1983) The Invention of Tradition, Cambridge: Cambridge University Press.
Horowitz, Donald. (1985) Ethnic Groups in Conflict, California: University of California Press.
Jenkins, Brian and Spyros A. Sofos. (1996) Nation & Identity in Contemporary Europe, London and New York: Routledge, eds..
Llobera, Josep. (1999) Recent Theories of Nationalism, Barcelona: University of London.
Shils, Edward. (1957) ‘Primordial, Personal, Sacred and Civil Ties: Some Particular Observations on the Relationships of Sociological Research and Theory’, The British Journal of Sociology, Vol. 8, No. 2, Jun.
Sinantorunu, Betul. (np) ‘Debate on Theories of Nationalism and State Creation’, Middle East Technical University.
Smith, D. Anthony. (2004) The Antiquity of Nations, Polity Press Ltd.
Smith, D. Anthony. (2001) Nationalism: Theory, Ideology, History, Cambridge: Polity Press Ltd.
Smith, D. Anthony. (1998) Nationalism and Modernism: A Critical Survey of Recent Theories of Nations and Nationalism, Taylor & Francis Group, Routledge.
Smith, D. Anthony. (1983) Theories of Nationalism, Now York: Holmes & Meier, 2nd ed.
Smith, D. Anthony. (1979) Nationalism in the Twentieth Century, Canberra: Australian National University Press.
Vali, Abbas. (2003) ‘Nationalism and the Question of Origins’, in: Abbas Vali (ed.), Essays on the Origins of Kurdish Nationalism, California: Mazda Publishers, Inc., Costa Mesa.
Verkuyten, Maykel. (1999) Etnische Identiteit: Theoretische en Empirische Benaderingen, Amsterdam: Het Spinhuis.
احمد، محمد رحمان (٢٠٢١)، پەیوەندى نێوان دەستەلات و هێزەکۆمەلایتەکان لە هەرێمى کوردستاندا، ناوەندى حەمرین بۆ توێژینەوەى ستراتیژى.
بارزانى، مەسعود (2020)، بۆ مێژوو، هەولێر، رۆکسانا، چاپى دووەم، تشرینى یەکەم.
بارزانى، مسعود (2004)، بارزان: بزوتنەوەى رزگاریخوزاى کورد، شۆرشى ئەیلوول ١٩٦١-١٩٧٥، بەرگى سێیەم، بەشى یەکەم، چاپخانەى وەزارەتى پەروەردە – هەولێر.
مەلاقادر، محەمەد (2007 خەباتنامە – کورتە مێژووى پارتى و کولتوورى بارزانى نەمر، دەزگاى چاپ و بلاوکردنەوەى ئاراس، هەولێر.
على، جعفر، (٢٠١٣)، ناسیۆنالیزم و ناسیۆنالیزمى کوردى، (چاپخانا رۆژهەلات، هەولێر، چاپى دووەم).
خلیل، هەوار تاهر، (2021)، 'رێکخستن و مۆبیلیزەکرنا بزاڤا رزگاریخوازى د هەڤگرێکا ناسیۆنالیزمێ دا: شۆرشا ئەیلوولێ (1961-1975) وەک نموونە'، کۆنفرانسێ زانستى نێڤدەولەتى، ئینسکلۆپێدیا پارتى دیموکراتى کوردستان – سەنتەرێ بێشکچى بۆ ڤکۆلینێن مرۆڤایەتى – سەنتەرێ ڤەکۆلینێن جینۆسایدێ، زانکۆیا دهۆک.
خلیل، هەوار نێروەیى، (2020)، ئیسلام و مۆدێرنیتە: ڤەکۆلینەکا شرۆڤەکارى دناڤبەرا ژێدەرێن ئیسلامى دگەل جاڤکانیێن مۆدێرنیتە دا، (جنگل، تهران).
خەلیل، هیوا مەجید (٢٠١٩)، چەند گوتارێک لەبارەى گەشەسەندنى سیاسى، (چاپخانەى هێڤى).
سالح، گوران ئيبراهيم (2013)، دۆزى کورد لە بازنەى پەیوەندیەکانى ئەمریکا و عیراق، ١٩٧٥-١٩٩٠، هەولێر.
التنزيلات
منشور
كيفية الاقتباس
إصدار
القسم
الرخصة
الحقوق الفكرية (c) 2024 المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز
هذا العمل مرخص بموجب Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
بيان الحقوق الفكرية
حقوق التأليف
يوافق المؤلفون الذين ينشرون في هذه المجلة على المصطلحات التالية:
١. يحتفظ المؤلفون بحقوق الطبع والنشر ومنح حق المجلة في النشر الأول مع العمل المرخص له في نفس الوقت بموجب ترخيص المشاع الإبداعي [سيسي بي-نك-ند 4.0] الذي يسمح للآخرين بمشاركة العمل مع الإقرار بحقوق التأليف والنشر الأولي في هذه المجلة.
٢. يمكن للمؤلفين الدخول في ترتيبات تعاقدية إضافية منفصلة للتوزيع غير الحصري للنسخة المنشورة من المجلة من العمل (على سبيل المثال، نشرها في مستودع مؤسسي أو نشرها في كتاب) مع الإقرار بنسخة أولية نشر في هذه المجلة.
٣. يسمح للمؤلفين وتشجيعهم على نشر عملهم عبر الإنترنت (على سبيل المثال، في المستودعات المؤسسية أو على موقعهم على الويب) قبل وأثناء عملية التقديم، حيث يمكن أن يؤدي إلى التبادلات الإنتاجية، فضلا عن الاستشهاد المبكر والأكبر للعمل المنشورة ( انظر تأثير النفاذ المفتوح).
نقل حقوق الطبع والنشر
بيان الخصوصية
المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز ملتزمة بحماية خصوصية مستخدمي موقع المجلة هذا. سيتم استخدام الأسماء والتفاصيل الشخصية وعناوين البريد الإلكتروني التي تم إدخالها في هذا الموقع الإلكتروني فقط للأغراض المعلنة لهذه المجلة ولن يتم إتاحتها لأطراف ثالثة بدون إذن المستخدم أو الإجراءات القانونية الواجبة. موافقة المستخدمين مطلوبة لتلقي الاتصالات من المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز للأغراض المعلنة للمجلة. ويمكن توجيه الاستفسارات المتعلقة بالخصوص إلى [email protected]