نفشگه‌رایى د زمانێ كوردیدا – گوڤه‌را به‌هدینى

المؤلفون

  • Abdulsalam N. Abduallah كلية العلوم الانسانية، جامعة زاخو، دهوك، كردستان - العراق

DOI:

https://doi.org/10.25007/ajnu.v7n2a182

الكلمات المفتاحية:

نفش، نفشگه‌رایى، زمانڤانیا نفشى، ژن، زه‌لام، كه‌لتوور

الملخص

زمان وه‌كو سیمایه‌كێ كه‌لتوورى، هه‌ر وه‌كى چه‌وان دشێت ڤه‌ژه‌نا پرسگرێكێن كه‌لتوورى بیت د هه‌مان ده‌مدا دشێت پێكهێنه‌رێ كه‌لتوورى ژى بیت. نفش ژى ئێكه‌ ژ سیمایێن سرۆشتى و جڤاكیێن مرۆڤى له‌ورا باسككرنا وێ د ڤه‌كۆلینێن كه‌لتوورى و زمانڤانیدا گرنگیا خوه‌ هه‌یه‌.
بابه‌تێ زمان و نفشى، ئاماژه‌ ب په‌یوه‌ندیا د ناڤبه‌را زمان و نێرینا بكارهینه‌رێن وى زمانى لدۆر ژن و زه‌لامى دده‌ت. گه‌له‌ك جاران، تایبه‌تمه‌ندیێن فیزیكیێن ژن و زه‌لامى، كاریگه‌رى لسه‌ر بڕیارێن جڤاكى هه‌یه‌، و بهایێن جیاوزا دده‌نه‌ هه‌ر دوو نفشێن نێر و مێ. هه‌ر چه‌نده‌ په‌یڤێن (ژن) و (زه‌لام) بۆ جیاوازیێن بایۆلۆژیێن ڤان هه‌ر دوو نفشان دزڤریته‌ڤه‌، لێ بكارهینانا ڤان هه‌ر دوو زاراڤان گه‌له‌ك جاران بۆ جیاوازییا بایۆلۆژى نازڤریته‌ڤه‌ و پتر بۆ وان جیاوازیان دزڤریته‌ڤه‌ یێن جڤاكى ده‌ستنیشانكرین. واته‌ بۆ وان تشتان یێن جڤاك دسه‌پینیت و دخوازیت هه‌ر دوو نفش ب وى شێوه‌ى هه‌لسوكه‌وتێ بكه‌ن، ئه‌ڤ جیاوازیه‌ پتر ژ جۆرێ كه‌لتوورینه‌.
ئه‌ڤ ڤه‌كۆلینه‌ پێكولێ دكه‌ت زمانێ كوردى – گوڤه‌را به‌هدینى ژلایێ نفشیڤه‌ باسبكه‌ت و باسى نفشگه‌رابوون یان نفشگه‌رانه‌بوونا وێ بكه‌ت. ڤه‌كۆلین د بیاڤێ (زمان و هزر)ێدا و لسه‌ر بنه‌مایێ (تیۆرا زۆردارى د زمانیدا) دهێته‌ ئه‌نجامدان كو تێدا باسى سته‌مكاریا زمانى دكه‌ت. ئه‌ڤ تیۆره‌ باسى كاریگه‌ریا كه‌لتوورى و جڤاكى لسه‌ر نه‌یه‌كسانیا نفشى دكه‌ت.

التنزيلات

بيانات التنزيل غير متوفرة بعد.

المراجع

په‌راوێز
1. لطف الله یار محمدى : (1393) : 98.
2. Janet Holmes and Miriam Meyerhoff : (2003) : 671-672.
3. Nneka Umera-Okeke : (2012) : 5
4. پیتر ترادگیل : (1376) : 35-38.
5. . مریم پاكنهاد : (1380) : 81.
6. Jane Sunderland : (2006) : 21.
7. سپیده‌ عبدالكریمى : (1392) : 99-100.
8. بهروز محمودى بختیارى : (1390) : 91-92.
9. بتول على نژاد : (1384) : 87.
10. بهروز محمودى بختیارى : (1390) : 91-92.
11. قدیسه‌ رچوانیان : (92) : 49.
12. عاطفه سادات میرسعیدى : (1391) : 202.
13. سوسن باستانى : (1387) : 43.
14. مكى هام : (1382) : 181و399.
15. Jane Sunderland : (2006) : 21.
16. نطار داورى اردكانى و عطیه عیار : (1387) : 164.
17. Xiaolan Lei : (2006) : 87.
18. یحیى مدرسى : (1393) : 209.
19. نطار داورى اردكانى و عطیه عیار : (1387) : 165.
20. بهروز محمودى بختیارى : (1390) : 93.
21. مریم پاكنهاد : (1380) : 81.
22. بهروز محمودى بختیارى : (1390) : 91-92.
23. 23 : (2008) : Piengpen Na Pattalung.
24. بهروز محمودى بختیارى : (1390) : 91-92.
25. هه‌مان ژێده‌ر : 91-92.
26. نطار داورى اردكانى و عطیه عیار : (1387) : 168-169.
27. ظرور هادسن : (1383) : 537-538.
28. نطار داورى اردكانى و عطیه عیار : (1387) : 171.
29. پیتر ترادگیل : (1376) : 126-127.
30. مریم پاك نهاد جبروتى : (1379) : 105.
31. مریم پاكنهاد : (1380) : 82-83.
32. وه‌هبیا محه‌مه‌د سه‌عید یاسین : (2006) : 116.
33. هه‌مان ژێده‌ر : 117.
34. عائیشه‌ محه‌مه‌د عه‌لى : (2006) : 31.
35. هه‌مان ژێده‌ر : 56.
36. هه‌مان ژێده‌ر : 44.
37. هه‌مان ژێده‌ر : 78.
38. هه‌مان ژێده‌ر : 90.
39. هه‌مان ژێده‌ر : 92.
40. هه‌مان ژێده‌ر : 103.
41. هه‌مان ژێده‌ر : 91.
42. هه‌مان ژێده‌ر : 58.
43. عه‌بدوللا عه‌لى شنگالى : (2010) : 30.
44. هه‌مان ژێده‌ر : 78.
45. مه‌لا مه‌حمودێ دێرشه‌وى : (2000) : 52.
46. عاطفه سادات میرسعیدى : (1391) : 210.
47. كورش صفوى : (1383) : 122-124.
48. بهروز محمودى بختیارى و دیگران : (1390) : 102.
49. هه‌مان ژێده‌ر : 103.
50. هه‌مان ژێده‌ر : 103.
51. حرم رضایتى كیشه خاله و رضا ضراغى : (1387) : 101.
52. عائیشه‌ محه‌مه‌د عه‌لى : (2006) : 39.
53. وه‌هبیا محه‌مه‌د سه‌عید یاسین : (2006) : 144.
54. هه‌مان ژێده‌ر : 104.
55. فاطمه مرزبانپور : جنسیت زدگى زبان در جامعه‌ ایران.
56. بهروز محمودى بختیارى و دیگران : (1390) : 104-105.
57. عاطفه سادات میر سعیدى : (1391) : 218.

التنزيلات

منشور

2018-05-31

كيفية الاقتباس

Abduallah, A. N. (2018). نفشگه‌رایى د زمانێ كوردیدا – گوڤه‌را به‌هدینى. المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز, 7(2), 1–9. https://doi.org/10.25007/ajnu.v7n2a182

إصدار

القسم

مقالات