جیهانگەرایی رۆشنبیری و بەزاندنی سنوورەكان لە شیعری هاوچەرخی كوردیدا (دەڤەری بادینان 2010-2020) بەنموونەی چەند شاعیرێك

المؤلفون

  • Havin Saeed Khedir Department of Kurdish Language, College of Primary Education, Zakho University, Kurdistan Region-Iraq
  • Mohammed Bakir Mohammed Department of Kurdish Language, College of Education, Salahaddin University, Kurdistan Region of Iraq

DOI:

https://doi.org/10.25007/ajnu.v13n2a1861

الملخص

لەم تۆژینەوەیەدا رەنگدانەوەی جیهانگەرایی روشنبیری و بەزاندنی سنۆرەكان لەناو شیعرەكانی(چەند شاعیرێك )لە ناوچەی بادینان،لە نێوان ساڵەكانی (2010-2020)هاتووتە باسكرن.جیهانگەرایی پرۆسەیەكە كە مرۆڤایەتی بە یەك شێوازی دەربرین و خوێندن و جلو بەرگ و دابونەریت بگەیەنیت.جیهانگەرایی روشنبیری كردەوەیەكی روشنبیرییە كە كار لە خودی تاك و مللەتان دەكات،وگوتارێكە ئارستەی میللەتانی جیهان دەكرێت،ناوەروكەكەی بانگەشە بۆ بوار فراوانكردنی روشنبیری ناكات،وهەروەها بریتی یە لە تەوابوونی هاوسەنگی روشنبیری لە نێوان مللەتاندا ئەمە روشنبیریەكانی مللەتان دەپارێزێت و دانیان پێدادەنێت.

زۆربەی جاران بەزاندنی سنورەكان دەبێتە هۆكار بۆ دیاردەی جیهانگەرایی ،كە كەلتووری تەكنەلوژیا و ئەلیكترونی ئامرازێكی تری ئەمەن،كە پرۆگرام و هزرو دیدو بۆچوونی ئەدەبی و رێباز ،مێتودە رەخنەییەكان بخاتە ژێر ركێڤی خویەوە.بەزاندنی سنۆرەكان بنەماكانی كلتووری تاكەكەسی و گشتین  لە شیعرەكانی (چەند شاعیرێكدا)كە لە چەند بابەتێكەوە خوی دەبینێت،وەك:(گورانكاری لە ئاستی هزردا،دۆزینەوەی خۆد،گەیشتن بە رۆشنبیری ئەویتر،خۆناساندن بە وەرگری جیهانی،دووانەیی رۆشنبیری،دووبارەبوونەوەیی بۆشایی،فرەفۆرمی لە نوسیندا)وچەند بابەتێكی تر.هەروەها باس لەو تەكنیكە هونەریانە دەكەین كە ئەوان بەكارییان هێناوە و چوون بەزاندنی سنۆرەكان لە ناو شیعرەكانیاندا بەكاریانهێناوە.

التنزيلات

بيانات التنزيل غير متوفرة بعد.

المراجع

أ-پەروتوك بە زمانی کوردى:

- قۆچان،محسن(2010)،ل بەرسفكا مە بەفر دباریت،ئێكەتیا نڤێسەرێن كورد-تایێ دهوك،دهوك.

-عوسمان حەسەن شاكر(2011),جیهانگیری و كاریگەری لە سەر سەروەری دەولەت،ئەكادیمیایی هوشیاری و پێگەیاندنی كادیران،سلئیمانی.

- هاڵۆ،دلبرین(2014)،بهێنا ئاخێ(شعر)، ،ئێكەتیا نڤێسەرێن كورد-تایێ دهوك،دهوك.

- وەڵەد بەگی، ئازاد (2004) بەجیهانیبوون وشوناسی نەتەوەیی، سەنتەری روناكبیری هەتاو،ژمارە 3،سلێمانی.

-بامەرنی،عبدالرحمن،(2010)،هەناسەیێن شیعری(دیوان)،چاپخانا هاوار،ژ وەشانێن ئێكەتیا نڤێسەرێن كورد-تایێ دهۆك.

ب- پەرتوك بە زمانێ عەرەبی:

- امين,سميرو غليون,برهان ,(1999):عولمة الثقافة و ثقافة العولمة،دار الفكر المعاصر،بيروت.

- راشد ,عبد المجيد, (2014): العولمة :تاريخ المصطلح و مفهومة،دراسة،القاهرة.

- العانيد.خليل نوري مسهي: (2009)،الهوية الاسلامية في زمن العولمة،الطبعة الاولى،سلسلة الدراسات الاسلامية المعاصرة(58).

- عبدالرحيم, اكرام ,(2002) ،التحديات المستقبلية للتكتل الاقتصاد العربي..العولمة و التكتلات الاقليمية البديلة/مكتبة مدبولي،القاهرة.

- عبدالله,عبدالخالق,(1999)، (العولمة:جذورها و كيفية التعامل معها )،عالم الفكر،المجلد 28 ،العدد:2،القاهرة.

- نصار ,جمال ،2015.,الهوية الثقافية وتحديات العولمة,مركز الجزيرة للدراسات، من منشورات اتحاد كتاب العرب,دمشق.

- ياسين ,السيد, (2001)،العالمية و العولمة،نهضة مصر للطباعة والنشر والتوزيع،القاهرة.

پ- پەرتوك بە زمانی ئینگلێزی:

-Webstirs .1991,nuth new collegiate,Dectionary,.

ج- پەرتوك بە زمانی فارسى:

-محمدی،احمد گل،(1396):جهانی شدن فرهنگ،هویت،كتابخانە ملی ایران،چاپ نهم،تهران نشر نی.

د- گوڤار بە زمانی كوردی:

-قوچان،محسن،(2011)،هێژ چاڤێ من یێ ل گورەكی،(شعر)،گوڤاری پەیڤ،ژمارە(55)،دهوك.

-حاجی،فەرهاد،(2011)،روبن هود،(شعر)،گوڤاری پەیڤ،ژمارە (57)،دهوك.

-محسن،ڤەهێل،(2013)،3-2-1-0،(شعر)،گوڤاری پەیڤ،ژمارە(66)،دهوك.

-قوچان،محسن،(2019)،دوو هەلبەست،(شعر)،گوڤاری پەیڤ،ژمارە(78)،دهوك.

-باڵایی،سەلام،(2020)،ئەنتیكە ئەڤ چامەبێژە،(شعر)،گوڤاری پەیڤ،ژمارە(81)،دهوك.

خ- گوڤار بە زمانی عەرەبی:

-زمام، نورالدين،(2001)،عولمة الثقافة(المستحيل والممكن)،مجلة العلوم الانسانية ،العدد الاول.

التنزيلات

منشور

2024-06-30

كيفية الاقتباس

Saeed Khedir, H. ., & Bakir Mohammed, M. (2024). جیهانگەرایی رۆشنبیری و بەزاندنی سنوورەكان لە شیعری هاوچەرخی كوردیدا (دەڤەری بادینان 2010-2020) بەنموونەی چەند شاعیرێك. المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز, 13(2), 1374–1384. https://doi.org/10.25007/ajnu.v13n2a1861

إصدار

القسم

مقالات