هەڤبەركرنا كێشێ‌ د ناڤبەرا هۆزانا كێشدارا فۆلكلۆری و نوییا دەڤەرا بادیناندا

المؤلفون

  • Barzan Hussein Mohammed Department of Kurdish Language, College of Languages, University of Duhok, Kurdistan Region-Iraq
  • Massoud Jamil Rashid Department of Kurdish Language, College of Languages, Duhok University, Kurdistan Region-Iraq

DOI:

https://doi.org/10.25007/ajnu.v13n2a1398

الكلمات المفتاحية:

الكلمات المفتاحية : وزن الشعر المحلي ، وزن الشعر الفلكلوري ، وزن الشعر الحديث ، المقارنة.

الملخص

    ئەڤ ڤەكۆلینا ل ژێر ناڤونیشانێ‌ (هەڤبەركرنا كێشێ‌ د ناڤبەرا هۆزانا كێشدارا فۆلكلۆری و نوییا دەڤەرا بادیناندا) هەولەكە بۆ دیاركرنا كارتێكرنا هۆزانا فۆلكلۆری ل سەر هۆزانا نوی ژ لایێ‌ كێشێڤە، كو لایەنێن وەكهەڤی و جیاوازیێن د ناڤبەرا هەردوو قوناغێن هۆزانا خۆمالیدا ب نموونە و رێژەڤە هاتینە دیاركرن، چونكی یا خۆیایە هۆزانا نوی ل ژێر كارتێكرنا هۆزانا فۆلكلۆری هاتیە نویكرن، ب تایبەتی ژ لایێ‌ كێش و ریتمانڤە، ئانكو ئەركێ‌ مە د ئەڤێ‌ ڤەكۆلینێدا دیاركرنا سروشتێ‌ ئەڤێ‌ كارتێكرنێیە ل دویڤ نموونەیێن هەردوو قۆناغێن هۆزانێ‌ و شلۆڤەكرنا نموونەیان، دیسان دەرئێخستنا هژمارە و رێژەیان داكو ب رەنگەكێ‌ زانستی ئەڤ كارتێكرنە بهێتە پیچشچاڤكرن. ڤەكۆلین ل دویڤ ڕێبازەكا (وەسفی / ئاماری) هاتیە ئەنجامدان و هژمارە و رێژەێن سەدی بۆ كێشا هۆزانا هەردوو قۆناغان هاتینە پێشچاڤكرن، كو تێدا جیاوازی و وەكهەڤیێن هەر دوو قوناغێن هۆزانا خۆمالی ل دویڤ ئامارێن زانستی دیار دبن. ڤەكولین ژ دوو پشكان پێكدهێت, پشكا ئێكێ‌ یا تایبەتە ب كێشا خۆمالیڤە د ڕەخنا كوردیدا, د پشكا دووێدا ب شێوەیەكێ‌ پراكتیكی هۆزانێن هەر دوو قوناغا ژ لایێ‌ كێشێڤە ل گەل ئێك هاتینە بەراورد كرن, بۆ دیاركرنا ئاستێ‌ وەك هەڤی و جیاوازیا هۆزانا فۆلكلۆری و هۆزانا نوی.     

التنزيلات

بيانات التنزيل غير متوفرة بعد.

المراجع

-1-ئێك- پەرتوك:

-1-1- كوردی:

ئاكرەیی، حیكمەت مەلا یاسین (2016). سێتاڤكا بای. چاپا ئێكێ‌، چاپخانا پارێزگەها دهوك، دهوك.

ئامێدی، رێكێش (1985). لێڤەنابم. بغداد: مگبعە علا‌و.

ئامێدی، ڤەهێل (1999). شەڤ ڕەشە. چاپا ئێكێ‌، چاپخانا وەزەرەتا ڕۆشنبیری، هەولێر.

بەرواری، كامیران (1986). پەروا چیا. مدریە مگبعە الپقافە والشباب، بغداد.

بكر، محمد (٢٠٠٤). كێش و ریتمی شیعری فۆلكلۆری كوردی. چاپی یەكەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، هەولێر.

حە‌سەنی، یاسرێ‌ (٢٠٠٧). بنیاتێ‌ ڕیتمێ‌ دشعرا نوویا كوردی دا. چاپا ئێكێ‌، چاپخانا حاجی هاشم، هەولێر.

حسێن، جەبار ئەحمەد (2008). ئیستاتیكای دەقی شیعریی كوردی كوردستانی عیراق (1950-1970). چاپی یەكەم، دەزگای چاپ و پەخشی سەردەم، سلێمانی.

جعفر، حجی (1986). سترانێت داوەت و گۆڤەندێت كوردان. چاپخانا الحوادپ، بەغداد.

چەلكی، ئەدیب (2016). پێلستانكێن كوچەر. چاپا ئێكێ‌، چاپخانا گرین گلۆری، بیروت.

رەشید، مسعود جەمیل (2015). قۆناغێن كێشناسیا هۆزانا كوردی. چاپا ئێكێ، چاپخانا خانی، دهوك.

رەشید، مەسعود جەمیل (2017). كێش و سەروا د هۆزانا كوردیدا. چاپا ئێكێ‌، دەزگەهێ‌ نالبەند یێ‌ چاپ و وەشانێ‌، دهوك.

رەشید، مەسعود جەمیل (2022). رێبەرێ‌ كێش و سەروایێن سترانا دیلانكییا كرمانجی. چاپنخانەی زانكۆی سەلاحەدین، هەولێر.

سابیر، پەرێز (2006). رەخنەی ئەدەبی و مەسەلەكانی نوێكردنەوەی شیعر. چاپی یەكەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، دەزگای ئاراس، هەولێر.

سەربەنی، حەسەن (1989). چەپكێ‌ گورانی فۆلكلۆری كوردی ناوچەی بادینان (دیلان). چاپی یەكەم، چاپخانەی الحوادپ، بەغدا.

سندی، بەدرخان (2002). زێمارێن چیای. چاپا ئێكێ‌، چاپخانا دەزگەهێ‌ سپیرێز یێ‌ چاپ و وەشانێ‌، دهوك.

عەبدولا، حەلیما خورشید (2011). بەراوردیەكا كێشناسی دناڤبەرا عەرووزا كوردی و فارسی (دیوانێن مەلایێ‌ جزیری و حافز شیرازی وەك نموونە). چاپا ئێكێ‌. چاپخانەیا خانی، دهوك.

عەلی، دلشاد (1998). بنیاتی هەڵبەست لە هۆنراوەی كوردی دا (ڵێكولینەوەیەكی رەخنەیی بەراوردكاریە. چاپخانەی رەنج، سلێمانی.

قوچان، محسن (2009). ل بەر سفكا مە بەفر دباریت. چاپا ئێكێ‌، چاپخانا خانی، دهوك.

كاكی، حەمە نووری عومەر (2012). شێوازی شیعری نوێی كوردی كرمانجی ناوەراست 1920-1970 (لێكولینەوەیەكی شێواز و شێوازگەرییە لە شیعری نوێی كوردیدا). چاپخانەی روون، سلێمانی.

كریم، ئازاد عەبدلواحید(2006). نویكردنەوە لە شیعری كوردیدا (دوای جەنگی جیهانی یەكەم تا ساڵی 1970). چاپی یەكەم، چاپخانەی ئارابخا، كەركوك.

گەردی، ژوان عەبدولسەلام عەزیز (2018). شێواز لە شیعرەكانی كامەران موكری لە ژێر ڕۆشنایی قوتابخانەی ((فیلۆلۆجی لیۆ شپیتزەر))دا. چاپی یەكەم، چاپخانەی ڕۆشنبیری، هەولێر.

گەردی، عەزیز (1999). كێشی شیعری كلاسیكی كوردی و بەراورد كردنی لەگەڵ عەرووزی عەرەبی و كێشی شیعری فارسیدا. چاپخانەی وەزارەتی رۆشنبیری، هەولێر.

گەردی، عەزیز (2014). كێشناسی كوردی. چاپی یەكەم. دەزگای نارین بۆ چاپ و بلاوكردنەوە، هەولێر.

محەمەد، حەمدیە حەسەن(٢٠١٢). لایێ‌ هۆنەری و ناڤەرۆكا هۆزانا سەبری بوتانی. چاپا ئێكێ‌، چاپخانا حاجی هاشم، هەولێر.

هروری، كامیران درباز و شڤان شكری هروری (2001). ستران و دیلان. چاپا ئێكێ‌، دەزگای چاپ و بلاوكردنەوەی موكریانی، هەولێر.

-1-2- عەرەبی:

مگلوب، أحمد (1999). فصول فی الشعر. مگبعە المجمع العلمی، بغداد.

-2- گوڤار:

امین، وریا عمر (1990). شەپولەكانی شیعری كوردی. گوڤاری رۆشنبیری نوێ‌. ژمارە (126). خولا 4.

جگرخوین(1933). هسپێن خوەشخوانین كردی. گوڤارا هاوار. ژمارە (22).

كەریمی، كامبیز (1375ه.ش). پێشەكیەك لەسەر شێعری برگەیی. گوڤاری سروە. ژمارە (132-133).

محمد، محمد بكر(1998). بنیاتە ریتمیەكانی شیعری نوێی كوردی، دیوانی گوران وەكو نموونە. هەلێر: گۆڤاری كاروان، ژمارە(123).

هەردی، ئەحمەد (1971). كێش لە شیعری كوردیدا. گوڤاری برایەتی. ژمارە (10).

-3- ڕۆژنامە:

گۆران (1971). ئەو كێشە برگەیی یانەی ئێستا باون. ڕۆژنامەی ژین. ژمارە (24).

نوری، م (1926). وزن هجائی. ڕۆژنامەی ژیان. ژمارە (27).

-4- نامێن ئەكادمی:

-4-1-كوردی

عەلی، زانیار ساڵح (2015). بنیاتی ئاوازەیی لە شیعری نوێی كوردی دا 1918-1958. نامەی ماستەر. سكۆلی زمان/فاكەڵتی زانستە مرۆڤایەتییەكان. زانكۆی سلێمانی.

-4-2-عەرەبی

العیساوی، سعدون اسماعیل شافی عیفان (2011). الشعر العربی فی اربل فی القرن السابع الهجری (دراسە موچوعیە فنیە). رسالە الماجستیر. كلیە التربیە للعلوم الانسابیە، جامعە الانب

التنزيلات

منشور

2024-06-30

كيفية الاقتباس

Hussein Mohammed , B., & Jamil Rashid, M. . (2024). هەڤبەركرنا كێشێ‌ د ناڤبەرا هۆزانا كێشدارا فۆلكلۆری و نوییا دەڤەرا بادیناندا. المجلة الأكاديمية لجامعة نوروز, 13(2), 614–628. https://doi.org/10.25007/ajnu.v13n2a1398

إصدار

القسم

مقالات